Antygen gruczołu krokowego całkowity (PSA)

Pomiar stężenia wolnego PSA (fPSA) we krwi jest niezbędny do obliczenia stosunku fPSA do całkowitego PSA (tPSA), znanego jako wskaźnik fPSA/tPSA. Ten wskaźnik pomaga ocenić ryzyko obecności raka prostaty (CaP). Samo oznaczenie fPSA nie ma wartości klinicznej. Największą przydatność diagnostyczną spośród różnych form PSA ma właśnie obliczenie stosunku fPSA do tPSA (wyrażanego zazwyczaj w procentach). Obliczenie to jest istotne diagnostycznie, gdy stężenie tPSA wynosi co najmniej 4 ng/ml (niektóre źródła podają > 2 ng/ml), a optymalnie mieści się w przedziale 4-10 ng/ml. Niższa wartość stosunku fPSA/tPSA wiąże się z większym prawdopodobieństwem obecności zmiany złośliwej w gruczole krokowym. Wartość wskaźnika powyżej 20% sugeruje łagodny przerost prostaty (BPH), natomiast wartości poniżej 10% wskazują na podwyższone ryzyko złośliwego charakteru przerostu. Interpretacja wyników zawsze powinna być przeprowadzona przez lekarza urologa.

Dodatkowy komentarz: Parametr wzrasta po masażu, ultrasonografii i biopsji cienkoigłowej gruczołu krokowego (zalecane pobranie krwi przed lub kilka tygodni po) oraz po ejakulacji (zalecane pobranie krwi minimum 24h po).

Badanie wykonywane przez Centralne Laboratorium Kliniczne